بهسازی‌ونوسازی،توانمندسازی‌وبازآفرینی شهر چالوس

خلاصه پروژه

شهرستان چالوس در قسمت غربي استان مازندران واقع‌شده است. از سمت شرق به شهرستان نوشهر، از غرب به شهرستان­هاي عباس­آباد و کلاردشت ، از جنوب به استان تهران و از شمال به درياي خزر محدود مي­شود. شهرستان چالوس در سال 1393 داراي 2 بخش، 3 شهر و 4 دهستان بوده است. مساحت شهرستان(در سال 90) برابر 1597.3 کيلومترمربع درمجموع دارای 142 روستا و جمعيت شهرستان در سال 1390 برابر با 122736 نفر بوده است. از اين تعداد جمعيتي معادل 62792 نفر معادل 51.2 درصد در نقاط شهري شهرستان و 48.8 درصد معادل 59944 نفر در نقاط روستايي اين شهرستان سکونت داشته­اند.

عوامل محدود کننده رشد شهر در شرق، غرب و شمال اراضي کشاورزي و در جنوب تپه و جنگل است. از این رو هر نوع رشد افقی شهر مستلزم از دست رفتن اراضي کشاورزي يا تخريب جنگل­ها و جايگزيني بافت شهري بجاي آن­ها است.

در حقيقت توسعه شهري چالوس مربوط به قرن حاضر است. استقرار کاخ­هاي سلطنتي، و احداث بناهاي جديد(پل، مهمانخانه، مراکز اداري، مراکز آموزشي و …) و از همه مهمتر کارخانه حريربافي در اين شهر سيماي يک شهر جديد را به آن بخشيد.

طي پنجاه سال اخير روستاهاي پيرامون چالوس به يکديگر متصل شده و بافت شهري چالوس کنوني را شکل داده­اند.

بر اساس مطالعات صورت گرفته در محدوده و حريم شهر چالوس تعداد 16 اثر داراي ارزش فرهنگي، تاريخي و هويتي شناسايي‌شده است. از اين آثار دو اثر در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده­اند. اثر اول مدرسه پروين اعتصامي واقع در محدوده شهر و دومي کاخ مادر شاه خارج از محدوده شهر چالوس است. 14 اثر باقي‌مانده بر اساس مطالعات مشاور داراي پتانسيل ثبت آثار ملي هستند.

بر اساس مطالعات انجام شده  در بخش بررسي نحوه و گرايشات رشد و توسعه کالبدي – فضايي شهر  و پيش‌بيني آينده آن در چارچوب سياست‌هاي طرح‌هاي بالادست محلي و ملي، شاخص­ها و عوامل مختلفي موردبررسي قرار گرفت. هرکدام از اين عوامل در قالب آمار، اطلاعات ، توضيحات و نقشه ارائه شد. درنهايت با روي­هم قرار دادن تمامي فاکتورهاي موردبررسي قرارگرفته(با توجه به وزن مخصوص اعمال‌شده از ديدگاه کارشناسي و بر اساس فرایند تحليل سلسله مراتبي) نقشه محلات نيازمند بازآفريني از ديدگاه کالبدي- عملکردی ترسیم شد. درواقع اين نقشه نشان­دهنده محروم­ترين و بهره­مندترين محلات و محدوده­هاي سطح شهر از لحاظ کالبدی و عملکردی است. ازآنجاکه هدف طرح حاضر شناسايي محلات نيازمند بازآفريني است، پنج سطح محلات نيازمند بازآفريني شناسايي‌شده‌اند که به ترتيب و به شرح زير معرفي مي­شوند.

محلات نيازمند اقدامات بازآفريني کالبدی در شهر چالوس شامل بام چالوس، محله عسل­سر، بخش­هايي از محلات گل­سرخي ، حوزه مرکزي و پالوج‌ده، محوطه کاخ، اشکاردشت، ده­گيري،رزگان، پالوج­ده، شريعت­آباد، فرج‌آباد، دارکلا، سينوا، کردکلا، شمال­آباد، سليم­آباد، مازوپشته، دارميش­کلا، دوستگر، الف­کلا، علوي‌کلا و بورسر است.