طرح تفصیلی شهر بوانات

خلاصه پروژه

شهر بوانات از سه قسمت سوريان، شهرک وليعصر، و جيان تشکيل شده است. هر سه نقطه سکونتي تشکيل دهنده شهر داراي ويژگي هاي خاصي از لحاظ بافت کالبدي هستند.

شهر بوانات داراي بافت روستا- شهري در محله هاي سوريان و جيان است. قسمت مرکزي و قديمي شهر نشان از حاکميت فرهنگ روستايي در زمان هاي قديم دارد که قسمتي از آن به صورت مخروبه در آمده و قسمت هاي ديگر هر چند در مقابل سوانح طبيعي فرسوده و نامقاوم است اما سکونتگاه طبقات اجتماعي و اقتصادي مأنوس شده با آن است. قسمت نوسازي شهر به طور عمده شامل بافت مياني است که مرحله گذر از زندگي روستايي به زندگي شهري را نشان مي دهد. در لبه خيابان هاي اصلي شهر ساخت و سازهاي جديد که اغلب بانک ها و ادارات و تأسيسات شهري هستند، تا حدودي به آن چهره اي شهري بخشيده اند.

شهرک وليعصر از نظر نوع و سيماي شهري نقطه مقابل سوريان است. شهرکي است با خيابان کشي هاي منظم که در قالب طرح آماده سازي احداث شده اند. بلوار اصلي شهر از ابتداي شرقي آن شروع شده و به سمت غرب و جيان امتداد مي يابد. محدوده اداري- خدماتي جديد شهر در اين شهرک مستقر شده و در حال تکميل است. به طور کلي مي توان گفت بوانات جديد در اين شهرک تجلي يافته است.

جيان ترکيبي از همه اينهاست. بافت قديمي با شکل ويژه خود متشکل از قلعه ها، سکونت گاه هاي تپه اي و کوچه هاي تنگ و باريک و پيچ در پيچ و ساختمان هاي در حال تخريب است. بافت مياني به نام ده نو خود را به کنار جاده اصلي کشانده است و بافت جديد به نام شهرک قائم در قالب يک طرح آماده سازي در مقابل آن و در شمال محور اصلي شهر و جيان مستقر شده است.

به طور کلي شهر بوانات به دليل گستردگي زياد از چند قسمت مفصل تشکيل شده است. دو نقطه قديمي يعني سوريان و جيان قديم محصور در باغات هستند و فاصله بين آن ها را شهرک وليعصر و شهرک قائم، تپه ها و اراضي کشاورزي و باير پر کرده است.

محله هاي سنتي شهر بوانات به صورت ارگانيکي تشکيل 13 محله را داده اند که هفت محله آن که نوعي جدايي نسبي توسط معابر بين آن ها حکمفرماست مربوط به سوريان است و شامل محله هاي کازروني، قلي ها، طالبي ها، مسجد جامع گود حسن، فرمانداري، محله غريب ها، که با هم بافت قديمي سوريان را تشکيل مي دهد و شهرک وليعصر بافت جديد اين ناحيه است.

ناحيه جيان نيز شامل 5 محله است به نام هاي تل قلعه، تل ديز و تل حلوا که بافت قديمي آن را تشکيل مي دهد و ده نو بافت مياني و شهرک قائم بافت جديد اين ناحيه را شامل مي شود.

اين محله ها با وجود عناوين مختلف از نظام ساختاري خاصي تبعيت نمي کنند و از نظر کاربرهاي مختلف در برخي موارد داراي پراکنش مناسبي نيستند، لذا در طرح جامع، شهر بوانات به 3 ناحيه (ناحيه جيان- شهرک وليعصر- سوريان) تقسيم شده و اين نواحي به ترتيب جيان 3 محله و شهرک وليعصر به يک محله و ناحيه سوريان به 4 محله تقسيم شده است. در نظام محله بندي طرح تفصيلي براي اين که محله ها با حد نصاب جمعيتي برسند و ضوابط تشکيل يک محله را براي تأمين کاربري هاي مورد نياز داشته باشند ( از نظريه آستانه و دامنه استفاده کرده و مطابق اين نظريه جهت شکل گيري و تشکيل هر نوع خاص از خدمات شهري، نياز به حداقل ميزاني از جمعيت مي باشد که با توجه به تراکم جمعيتي محله، محدوده اي را فراهم مي کند که به آن آستانه گفته مي شود) ، تغييراتي در محله بندي پيشنهادي طرح جامع صورت گرفت و ناحيه جيان به دو محله به نام هاي محله يک (شامل ده نو و قلعه هاي قديمي) و محله دو (شهرک قائم) و ناحيه دو يا شهرک وليعصر به محله شماره 3 و ناحيه سوريان که سومين ناحيه از نواحي شهر است به 2 محله شماره 4 (شامل محله طالبي ها فرمانداري، غريب ها، مسجد جامع) و محله شماره 5 (شامل محله گود حسن، کازروني ها، قلي ها) و محله شماره 6 که استعداد بالقوه براي محله شدن را داراست (شامل اراضي آماده سازي شهرک وليعصر و اراضي توسعه آتي) است.