مرکز تجاری مترو تهران

خلاصه پروژه

امروزه بين وسايل حمل و نقل عمومي شهري، سامانه ريلي به دليل سرعت و توان بالاي حمل مسافر بهترين پاسخ به مسائل زيست محيطي و صرفه اقتصادي مي باشد و از جايگاه ويژه اي در زيرساختهاي شهري برخوردار است.

بطور كلي با پيشرفت جوامع صنعتي اهميت صنعت حمل ونقل رو به افزايش نهاد كه در اين ميان اهميت حمل و نقل ريلي شهري قابل ملاحظه مي باشد .از اين رو باتعريف حوزه هاي نفوذ مستقيم و غيرمستقيم براي هر ايستگاه سازماندهي فضايي با كاربري اداري،تجاري،تفريحي و خدماتي و … در راستاي كاهش سفرهاي درون شهري مفيد فايده خواهد بود و از سويي ديگر احداث چنين مجتمع هايي به تقويت فضاهاي زيستي عمومي شهري ،توسعه پايدار شهري و …كمك فراوان كرده و عامل مهمي در جهت گسترش فضاهاي تلفيقي فعاليت روزانه زندگي شهري دركنار حل مشكلات پاركينگ درحوزه نفوذ ايستگاه به حساب مي آيد.

برقراري كانون هاي زيستي دركنار مسيرها و تقاطع هاي ارتباطي ازديرباز مورد توجه بشر بوده و بهره مندي از اين ايده در دنياي صنعتي امروز دور از ذهن نمي باشد از اين روست كه دركشورهاي  پيشرفته از           (TOD)  Transit Oriented Development به عنوان يكي از راهكارهاي اساسي توسعه شهري استفاده مي شود كه نتايج مطلوب را در برداشته است .

حمل ونقل ريلي شهري با توان جابجايي تعداد بالاي مسافر، پتانسيل مناسبي در جهت احداث مجتمع هاي ايستگاهي در كنار ايستگاه هاي مترو را ميسر مي سازد . در اين مجتمع ها برحسب نياز حوزه نفوذ مستقيم  و غير مستقيم ايستگاه ، فضاهاي اداري،تجاري، تفريحي و خدمات سازماندهي مي شود كه درنهايت اثرات مطلوبي به شرح زير در پي خواهد داشت :

• ارائه خدمات به مسافرين ايستگاه پايانه اتوبوس ،تاكسي و شهروندان اطراف با ديد كاهش سفرهاي درون شهري
• ايجاد محيطي جذاب براي تلفيق فعاليتهاي كار و زندگي
• كمك به توسعه پايدار شهري
• مديريت متمركز در حوزه نفوذ ايستگاه مترو

كالبد پروژه مركز تجاري مترو تهران براساس تئوري شهرسازي،توسعه بر مبناي حمل و نقل ريلي شهري TOD  شكل گرفته است .

مرکز تجاري متروي تهران با عنوان کريدور امن مترو، به عنوان نخستين مجتمع ايستگاهي ايران در ايستگاه متروي توپخانه (امام خميني) و زير زمين اراضي مربوط به قورخانه (اسلحه سازي قديم تهران) در زميني به مساحت 7000 مترمربع يا سطح اشغال 3650 مترمربع و در 5 طبقه ساخته شده است. اين مجتمع در شمال کوچه قورخانه تهران و جنوب ايستگاه مترو قرار گرفته است. ورودي اصلي آن در کوچه قورخانه و جنب ايستگاه اتوبوس قورخانه قرار دارد. ضمن اينکه دسترسي آن از مترو به طور مستقيم از طريق گالري دسترسي ورودي خيام ايستگاه متروي امام خميني در طبقه همکف ميسر شده و به وسيله يک پل فلزي و پله صورت مي گيرد و دسترسي ديگر ان از طريق پارک آتش نشان که بر روي بام ايستگاه قرار دارد و توسط يک پل فلزي موازي پل زيرين به طبقه اول مجتمع صورت مي گيرد. ضمن اينکه در زيرزمين دوم در جنوب امکان ايجاد يک دسترسي زيرزميني از زير خيابان ارک تا بازار بزرگ تهران وجود دارد.

در طبقه دوم با توجه به محدوديت ارتفاع، ساختمان در جنوب عقب نشسته و به همراه بخش فودکورت داخلي، امکان ايجاد يک فضاي خارجي نشيمن مناسب را براي مشتريان فودکورت ايجاد نموده است.

به علت تامين يک کريدور امن درمترو که امکان دسترسي مسافران را به جنوب و به سمت بازار مهيا کند، فضاي اصلي مياني از طبقه همکف تا طبقه دوم با عرض زياد و به صورت ويد با نورگير شيشه اي در نظر گرفته شده که فضاي دل بازي را به همراه ويندوشاپينگ براي مسافران اماده کند. همچنين پله هاي برقي که تجهيزات داخل آن نمايان بوده به عنوان يک عنصر هاي تک که ارتباط ماهوي مجموعه را با مترو تشديد مي کند پيش بيني شده است که پل فلزي هاي تک ارتباطي با مترو را تکميل مي کند. عنصر ديگر در اين زمينه دودکش موتورخانه است که بر روي بام به صورت يک عنصز با سازه لوله اي مثلثي شکل مستحکم شده است.

در کفسازي و نماي بيروني با استفاده از خطوط افقي رنگي که در داخل زمينه روشن ايجاد شده ضمن ايجاد ديناميک و حرکت مسافران که خصيصه اين مجموعه است جهت حرکت مسافران را نيز مشخص مي نمايد.

اين موضوع در نحوه روشنايي و نورپردازي در سقف که با استفاده از نورهاي خطي نورداخلي آن طراحي شده بر استفاده از خطوط افقي محرک نيز تاکيد شده است.

در نماي بيروني با استفاده از دو رنگ کرم و آجري که خطوط آن در نماي غربي در هم تنيده شده و از روشن به سمت تيره حرکت کرده است کشيدگي و حرکت خطوط ريلي نمايان شده و در نماي جنوبي نيز 4 سطح پله اي آجري رنگ که در هماهنگي با نماهاي آجري محدوده مرکزي تهران کارشده است در برخورد به ورودي به يک سطح کرم رنگ رسيده تا ضمن تاکيد بر حجم ورودي باز هم از ديگر رنگ محدوده مرکزي شهر استفاده شود. به طوري کلي در حجم و نماي خارجي ضمن استفاده از مصالح سفالي که به صورت خشکه کار شده است سعي شده که از خودنمايي بيش از حد پرهيز شود.